માહિતીનું નિયમન (average)

• પ્રસ્તાવના :

                        રોજીંદા જીવન સાથે સંકળાયેલી ઘણી પ્રવૃતિઓ છે કે જેના માટે આપણે માહિતી એકઠી કરીએ છીએ. તેનું વિશ્લેષણ -અર્થઘટન કરીએ છીએ અને તેના આધારે તારણ કાઢીએ છીએ. જેમકે જુદા જુદા પ્રદેશનું તાપમાન ,એકમ કસોટીમાં મેળવેલ ગુણની માહિતી ......

                                   હવે આપણે માહિતી પર ક્યાં ક્યાં પ્રકારની ગાણિતિક પ્રક્રિયાઓ કરી શકાય તે સમજીએ અને માહિતીનું નિયમન કરીએ 

• માહિતીની ગોઠવણી 

1.    ઉદાહરણ : એક વર્ગમાં બે અઠવાડિયા દરમ્યાન ગે.હા. રહેનાર બાળકોની સંખ્યા નીચે મુજબ છે .
                              ૩,૫,૨,૪,૬,૨,૬,૮,૨,૪,૧,૧
                 આ રીતે આપેલા ગુણ સમજવા સરળ નથી. પરંતુ આજ માહિતીને કોષ્ટક સ્વરૂપે ગોઠવતા 

                                   જયારે પણ આપણે માહિતી એકઠી કરીએ છીએ ત્યારે આપણે તેને નોંધીએ છીએ અને કોષ્ટકમાં ગોઠવીએ છીએ .જેથી તેને સમજાવી અને તેનું અર્થઘટન કરવું સરળ બંને છે.

          

તારીખ	ગેરહાજર રહેનાર વિદ્યાર્થીની સંખ્યા
૧	૩
૨	૫
૩	૨
૪	૪
૫	૬
૬	૨
૭	રવિવાર
૮	૬
૯	૮
૧૦	૨
૧૧	૪
૧૨	૧
૧૩	૧
૧૪	રવિવાર

 

હવે આ માહિતી સમજવી અને તેનું અર્થઘટન કરવું ખુબ સરળ રહેશે.

 

·       સરાસરી :

                સરેરાશ એક એવી સંખ્યા છે કે જે અવલોકનો અથવા માહિતીના સમૂહની મધ્યવર્તી સ્થિતિ દર્શાવે છે. તેને મધ્યક પણ કહે છે.

 

૧.ઉદાહરણ :

                પ્રથમ  5 બેકી પૂર્ણાંક સંખ્યાની સરસરી શોધો.

           જવાબ :  પ્રથમ પાંચ બેકી પૂર્ણાંક સંખ્યા 2,4,6,8,10 છે. 

                            સરાસરી = અવલોકનોનો સરવાળો / અવલોકનોની કુલ સંખ્યા   

                                          = (2+4+6+8+10)/5
                               = 30/5
                          સરાસરી  = 6

• તો ચાલો આ બાબતની પ્રેક્ટીસ રમત દ્વારા કરીએ 

click here to play game